Szumy uszne: przyczyny i leczenie. Jak pozbyć się szumu w uszach?

Szumy uszne to dolegliwość, która może mieć różne przyczyny występowania lub pojawić się bez wyraźnego powodu. Ich leczenie będzie zależne od czynnika, który je wywołał. Ten rodzaj dyskomfortu odczuwany w narządzie słuchu zazwyczaj nie niesie ze sobą poważnych konsekwencji, natomiast zdarza się, że jest to jeden z symptomów poważniejszego zaburzenia lub choroby. Na szczęście istnieje wiele sposobów na skuteczne zwalczanie szumu w głowie, zaczynając od leczenia domowego po farmakoterapię. Jakie są najczęściej występujące przyczyny szumów usznych? Jak leczyć tę dolegliwość?

Spis treści:

Dzwonienie, syczenie, brzęczenie – czym tak naprawdę jest tinnitus?
Jak objawiają się szumy uszne?
Co powoduje szum w uszach? Przyczyny i czynniki ryzyka
Co tak naprawdę dzieje się w naszym mózgu, że słyszymy te szumy?
Diagnozowanie źródła problemu
Jak pozbyć się szumu w uszach? Leczenie zachowawcze, lek na szumy uszne i specjalistyczne terapie
Jak zapobiegać problemom w przyszłości i zabezpieczyć swoje uszy?
Skutki uboczne i powikłania nieleczonego schorzenia

Co to są szumy uszne?

Szum w uszach (łac. tinnitus auris) to objaw medyczny najczęściej opisywany jako nieprzyjemne i dokuczliwe dzwonienie, syczenie lub brzęczenie odczuwane w narządzie słuchu. Dźwięk ten w zależności od przyczyn jego występowania może być głośny lub cichy, jednostronny lub występować w obu uszach. Aby stwierdzić co spowodowało szumy uszne w naszym przypadku, należy zaobserwować rodzaj dźwięku w uszach oraz jakie dodatkowe dolegliwości są z nim powiązane. Taka analiza może być bardzo przydatna zarówno w przypadku samodzielnego leczenia jak i w sytuacji, gdy nasz stan zdrowia chcemy skonsultować ze specjalistą ^[1].

Objawy szumów usznych

Większość osób, mających problem w postaci szumów usznych opisuje słyszany dźwięk jako irytujące dzwonienie w uszach. Warto wiedzieć, że w przypadku tego typu dolegliwości zazwyczaj dźwięk słyszy tylko osoba, która doświadcza dyskomfortu. Ze względu na to, że dzwonienie nie ma żadnego zewnętrznego źródła, słyszany przez nas pogłos określany jest jako dźwięk fantomowy. Głównymi symptomami, które mogą sugerować wystąpienie u nas tej przypadłości jest stałe lub regularne słyszenie w uszach dźwięku, który może przypominać:

dzwonienie,
brzęczenie,
ryk,
klikanie,
syczenie.

Szum w uszach może przybierać delikatną, ledwo słyszalną formę lub całkowicie nas dekoncentrować i utrudniać codzienne funkcjonowanie ^[2]. W rzadkich przypadkach może to być dźwięk, pulsujący i rytmiczny, przypominający bicie serca. Mamy wtedy do czynienia z pulsacyjnym szumem usznym, często też określanym jako szum obiektywny. Może on być usłyszany nie tylko przez osobę, której dotyczy ta dolegliwość, ale również przez laryngologa podczas specjalistycznego badania narządu słuchu.

Co powoduje szum w uszach? Przyczyny i czynniki ryzyka

Przyczyną szumów usznych mogą być zarówno czynniki powiązane ze zdrowiem fizycznym jak i psychicznym. Aby dowiedzieć się jak pozbyć się szumu usznego, należy na początek poznać podłoże wywołujące tę dolegliwość u danej osoby. W zależności od tego czy uczucie szumu w uchu jest jednostronne, dwustronne, ciche czy głośne, jego przyczyna będzie inna i to do niej powinno być dopasowane odpowiednie leczenie.

Uszkodzenie ucha środkowego lub wewnętrznego

Częstą przyczyną wystąpienia szumów usznych jest uszkodzenie ucha środkowego lub wewnętrznego. Środkowa część naszego narządu słuchu odbiera fale dźwiękowe, które następnie przekazywane są przez ucho wewnętrzne do mózgu w postaci impulsów elektrycznych ^[3].

Jeżeli któraś z tych części naszego ucha zostaje uszkodzona to mózg nie jest w stanie wychwycić dźwięków z zewnątrz, przez co my ich nie słyszymy. Powstaje wtedy szum w głowie, który słyszy wyłącznie osoba, która go doświadcza. Objawy charakterystyczne dla uszkodzonego ucha środkowego i wewnętrznego to:

szum uszny,
pogorszenie słuchu,
zawroty głowy.

Infekcja ucha

Infekcja ucha spowodowana jest zazwyczaj nadmiernym gromadzeniem się w przewodach słuchowych wydzieliny, woskowiny, brudu lub innych ciał obcych. Jeśli danej substancji zbierze się zbyt dużo, wywołuje to niedrożność przewodu słuchowego. Zmienia się wtedy poziom ciśnienia w uchu co sprawia, że słyszymy szum uszny ^[4].

Najczęstsze symptomy świadczące o infekcji ucha to:

dzwonienie w uszach,
gorączka,
ból głowy.

Naruszenie błony bębenkowej

Błona bębenkowa przekształca fale dźwiękowe w drgania co pozwala przenieść je na kosteczki słuchowe, dzięki czemu słyszymy wszelkie głosy z zewnątrz. Naruszenie tej delikatnej struktury może przyczynić się do znacznego osłabienia naszego słuchu oraz wystąpienia objawów takich jak:

szum w uszach,
zawroty głowy,
obniżona jakość słyszanych dźwięków.

Nerwica

Szumy w uszach mogą mieć również podłoże psychologiczne ^[5]. W przypadku zaburzeń psychicznych lub nerwicy dyskomfort odczuwany w narządzie słuchu może wynikać z naturalnej reakcji organizmu na silne emocje, lub być powiązany z przyjmowaniem niektórych leków. Inne fizyczne symptomy, które mogą świadczyć o zaburzeniu, jakim jest nerwica to:

ból głowy,
napięty kręgosłup szyjny,
nadmierne pocenie się.

Ekspozycja ucha na głośne dźwięki

Innym czynnikiem mogącym spowodować szum w głowie jest nadmierna ekspozycja na głośne dźwięki. Długotrwałe narażanie ucha na hałas uszkadza małe komórki włosowate w uchu wewnętrznym, których zadaniem jest przekazywać dźwięk do mózgu ^[6]. Osoby pracujące z użyciem takich urządzeń jak młoty pneumatyczne czy piły łańcuchowe są w dużym stopniu narażone na dyskomfort odczuwany w uszach. Ta sama zasada dotyczy osób słuchających bardzo głośnej muzyki przez słuchawki lub na koncercie.

Objawy, które mogą świadczyć o przyczynie leżącej w ekspozycji na zbyt duży hałas to:

szumy uszne,
pulsujący ból głowy,
osłabienie i rozdrażnienie.

Dysfunkcja trąbki Eustachiusza

Zapalenie trąbki słuchowej sprawia, że przewód łączący ucho środkowe z górną częścią gardła zamyka się. Doprowadza to do powstania ujemnego ciśnienia w jamie bębenkowej, przez co ucho jest zatkane i słyszymy intensywne szumy w uszach.

Charakterystyczne dla tej dolegliwości objawy to:

szumy uszne przy ziewaniu,
osłabienie organizmu,
stopniowe lub nagłe pogorszenie się słuchu.

Zaburzenia stawu skroniowo-żuchwowego

Staw skroniowo-żuchwowy łączy szczękę z żuchwą. Zmiana jego ułożenia lub nieprawidłowe działanie mogą stanowić czynnik wywołujący szum w jednym uchu, lub w obydwu, w zależności od rodzaju zaburzenia ^[7].

Symptomy towarzyszące problemom ze stawem skroniowo-żuchwowym to najczęściej:

dokuczliwe brzęczenie w uchu,
silny ból głowy,
ucisk odczuwany przy otwieraniu ust i jedzeniu.

Zaburzenia naczyń krwionośnych

Zaburzenia oddziaływające na naczynia krwionośne, takie jak miażdżyca lub wysokie ciśnienie krwi mogą wywoływać szum w uszach. Ma to miejsce gdy krew przepływa przez żyły i tętnice z większą siłą ^[8].

Objawy, które łączą się ze zmianami przepływu krwi to między innymi:

szum w głowie oraz w uszach,
osłabienie,
migrenowy ból głowy.

Przyjmowanie niektórych leków

Przyjmowanie niektórych leków może powodować lub nasilać szum w głowie. Dzieje się tak w przypadku zażywania niesteroidowych leków przeciwzapalnych, leków przeciwnowotworowych, tabletek moczopędnych i leków przeciwdepresyjnych. Symptomy pojawiające się po zażyciu któregoś z takich leków będą zależne od jego rodzaju oraz możliwych do wystąpienia skutków ubocznych, które zawsze można znaleźć na ulotce dołączonej do ich opakowania.

Mogą to być objawy takie jak:

szumy uszne,
ogólne osłabienie,
zwiększona nerwowość.

Czynniki ryzyka

Oprócz zaburzeń zdrowotnych i innych czynników, które bezpośrednio wpływają na pojawiające się szumy uszne istnieją inne przyczyny, które w sposób pośredni mogą zwiększać prawdopodobieństwo dzwonienia w uszach. Można do nich zaliczyć:

Wiek, – wraz z upływem lat liczba włókien nerwowych w uszach spada co potęguje możliwość wystąpienia problemu, jakim są szumy uszne w starszym wieku.
Palenie papierosów – nikotyna sprawia, że dopływ tlenu do ucha wewnętrznego jest znacznie ograniczony co może wywoływać różnego rodzaju problemy z narządem słuchu.
Alkohol – szumy uszne po alkoholu to częste zjawisko, którego negatywny wpływ na nasz organizm daje o sobie znać nawet w narządzie słuchu. Osoby, które dotknął alkoholizm często skarżą się na gwizdy w uszach oraz inne dolegliwości powiązane z uszami.
Urazy głowy i szyi – mogą, ale nie muszą wiązać się z powikłaniami takimi jak szum w uszach.

Jeśli pojawił się u nas szum w głowie i nie znamy przyczyny tej dolegliwości to warto przeanalizować czy nie istnieją inne niż zdrowotne czynniki mogące wpływać na nasz słuch. Aby szumy uszne przeszły konieczne może być przykładowo odstawienie papierosów lub alkoholu.

Co takiego dzieje się w naszym mózgu, że słyszymy szum w uszach?

Chociaż słyszymy szum w uszach to jego źródło tak naprawdę znajduje się w obwodach nerwowych, odpowiadających za dźwięk, który następnie dociera do naszej świadomości. Niektórzy naukowcy twierdzą, że dokuczliwe brzęczenie rozpoczyna się w uchu, natomiast później trwa już tylko w mózgu w formie pewnej iluzji. Szum w głowie przyrównywany jest wtedy do zespołu przewlekłego bólu, w którym nieprzyjemne doznania fizyczne utrzymują się nawet po całkowitym wygojeniu rany lub zrośnięciu kości.

Dzwonienie w uszach może być również wynikiem utraty komórek zmysłowych. Obwody nerwowe w mózgu przystosowują się wtedy do nowej sytuacji poprzez zwiększenie wrażliwości na dźwięk. Mogłoby to wyjaśniać fakt, że znaczna część osób, u których wystąpiły szumy uszne cechuje się również nadwrażliwością na hałas.

Inną przyczyną dyskomfortu w narządzie słuchu może być wytrącenie obwodów nerwowych z ich stałego rytmu. Zaburzona aktywność sygnalizacyjna w korze mózgu lub nieprawidłowe interakcje między obwodami nerwowymi mogą wywoływać szum w głowie. Nie są to jednak procesy możliwe do samodzielnego dostrzeżenia. Leczenie tych nieprawidłowości będzie zależne od wprowadzenia terapii innych zaburzeń w konkretnych częściach ciała. Cały organizm jest ze sobą połączony, dlatego warto mieć świadomość, że na nasz narząd słuchu bardzo duży wpływ ma to co dzieje się w naszym mózgu.

Co robić, jeżeli doświadczam szumów usznych? Diagnozowanie źródła problemu

Prawidłowa diagnoza ma kluczowe znaczenie, aby lekarz mógł wprowadzić odpowiednie leczenie szumów usznych. Zazwyczaj specjalista jest w stanie określić przyczynę ich wystąpienia na podstawie samych objawów. W zależności od tego czy symptomy są charakterystyczne dla jednej dolegliwości, czy może wskazują na kilka możliwych zaburzeń lekarz wykona odpowiednie testy potwierdzające swoje przypuszczenia.

Na początku wizyty u specjalisty zazwyczaj padają pytania o historię choroby oraz wykonywane są podstawowe badania uszu, głowy oraz szyi. Następnie lekarz może wykonać specjalistyczne testy, które pomogą podjąć decyzję o dalszej terapii.

Audiologiczne badanie słuchu

Badanie odbywa się w dźwiękoszczelnym pomieszczeniu ze słuchawkami, które w danym momencie przesyłają określone dźwięki do jednego ucha. Pacjent wskazuje wtedy, w jakiej częstotliwości słyszany jest przez niego dźwięk. Wyniki testu pozwolą stwierdzić, w jakim stopniu nasilony jest szum w jednym uchu oraz porównać go z drugim. Często zdarza się, że problem nie dotyczy w tym samym stopniu obojga uszu co może przybliżyć lekarza do postawienia odpowiedniej diagnozy.

Test ruchowy

Lekarz może również poprosić pacjenta o poruszanie oczami, szczęką, szyją, rękami oraz nogami. Jeśli szum w uszach podczas wykonywania jednego z tych ruchów pogorszy się, może to wskazywać na podstawowe zaburzenie umiejscowione w danej części ciała, które wywołuje dodatkowe objawy. Często spotykana jest na przykład zależność między kręgosłupem szyjnym a dyskomfortem odczuwanym w narządzie słuchu. W takim przypadku, gdy kręgosłup szyjny jest w ruchu, szumy uszne powinny być nasilone.

Testy obrazowe

Badania obrazowe takie jak tomografia komputerowa wykorzystująca promienie rentgenowskie lub rezonans magnetyczny mogą wychwycić dodatkowe dolegliwości wywołujące dzwonienie w uszach. Są one wykonywane z mniejszą częstotliwością niż pozostałe rodzaje testów. Mogą okazać się jednak konieczne gdy lekarz podejrzewa występowanie poważniejszych zaburzeń lub gdy nie może znaleźć żadnej przyczyny pojawienia się szumów usznych.

Badania laboratoryjne

Lekarz do prawidłowej diagnozy może również zalecić wykonanie morfologii. Badania krwi pozwolą potwierdzić lub wykluczyć choroby takie jak anemia, lub niedoczynność tarczycy. Szumy uszne często mają związek z chorobami serca, nieprawidłowo funkcjonującą tarczycą oraz niedoborem określonych witamin.

Specjalista po wykonaniu wybranych przez siebie badań zajmuje się analizą objawów i wyników przeprowadzonych testów. Następnie mając wystarczającą wiedzę na temat naszego organizmu będzie w stanie określić powód występowania dolegliwości i w zależności od przyczyny dobrać odpowiednią terapię lub wprowadzić leki na szum w uszach.

Jak pozbyć się szumu w uszach? Leczenie domowe, farmakologia i terapie specjalistyczne

Zastanawiając się jak pozbyć się szumów w uszach pierwszym ważnym krokiem jest poznanie przyczyny ich występowania. Jeśli wiemy już, jakie jest podłoże odczuwanego dyskomfortu w uchu warto wziąć pod uwagę różne możliwe sposoby leczenia. Dostępnych jest wiele metod, które mogą okazać się pomocne w załagodzeniu dokuczliwych pogłosów w narządzie słuchu. Pozbycie się szumów może być możliwe dzięki sposobom takim jak medycyna chińska, szeroko dostępne leki bez recepty czy tradycyjne domowe sposoby na szum w uszach. Jeśli te sposoby okażą się niewystarczające lekarz może zalecić również leczenie farmakologiczne lub specjalistyczne terapie.

Leczenie szumów usznych można podzielić więc ze względu na kategorie:

Leczenie zachowawcze i domowe sposoby
Leki na szumy uszne i schorzenia komplementarne
Terapie specjalistyczne i zabiegi u specjalistów
Medycyna alternatywna

Leczenie zachowawcze: domowe sposoby, zioła,

Naturalne metody zapobiegawcze sprawdzą się u osób, które znają problem szumów usznych z własnego doświadczenia i nie chciałyby żeby się powtórzył. Środki zachowawcze sprawdzą się również jeśli nie odczuwamy w uchu żadnego dyskomfortu, ale chcemy sprawić aby dolegliwość taka jak szumy w uszach nie pojawiła się u nas w przyszłości. Zarówno pod względem zdrowotnym jak i finansowym zdecydowanie lepiej jest zapobiegać ewentualnym dolegliwościom niż je leczyć. Codzienne dbanie o higienę i prawidłowe odżywianie mogą stanowić najlepszy środek zaradczy na szumy uszne.

Odpowiednia ochrona słuchu

Ekspozycja na głośne dźwięki może przyczynić się do uszkodzenia nerwów słuchowych, czego efektem może być pojawienie się szumu w uszach. Aby zapobiec ich nasileniu należy podjąć odpowiednie kroki w celu ochrony słuchu. Wykonując pracę narażoną na duży hałas maszyn lub będąc muzykiem warto stosować nauszne środki ochrony, w postaci słuchawek lub zatyczek do uszu. Warto o tym pamiętać również w życiu codziennym: na imprezach czy słuchając muzyki na słuchawkach. Jeśli mamy taką możliwość to dobrze jest ograniczyć ekspozycję na hałas aby uniknąć nieprzyjemnych powikłań.

Regularne usuwanie woskowiny

Systematyczne oczyszczanie uszu z nadmiaru woskowiny pozwoli zapobiec ewentualnemu zatkaniu ucha. Warto o tym pamiętać, ponieważ zablokowany kanał słuchowy może wywołać szereg nieprzyjemnych dolegliwości. Regularne usuwanie woskowiny z użyciem przeznaczonych do tego aptecznych preparatów zmniejszy prawdopodobieństwo wystąpienia u nas dzwonienia w uszach ^[9]

Zobacz też -> Jak usunąć woskowinę z ucha za pomocą wody utlenionej?

Zmiana diety i wyeliminowanie nałogów

Szumy uszne można również zwalczać od środka. Leczenie i zapobieganie nieprzyjemnym dolegliwościom to nie tylko zażywanie dostępnych leków, ale również analiza tego co wprowadzamy do organizmu. Zbilansowana, zdrowa dieta stanowi fundament dla właściwie funkcjonującego organizmu. Warto wprowadzić do codziennych posiłków pokarmy takie jak czosnek, ananasy oraz banany, które zawierają wiele cennych dla narządu słuchu witamin. Istnieją jednak produkty, które mogą wywoływać oraz nasilać szumy uszne. Można do nich zaliczyć:
Sól, która zwiększa poziom ciśnienia krwi oraz doprowadza ją do naszych uszu, co może spowodować dzwonienie w uszach.

Spożywanie alkoholu – jak już zaznaczyliśmy wyżej, szumy uszne po alkoholu to bardzo częste zjawisko i jeden z kluczowych czynników ryzyka. Jego spożywanie ma negatywny wpływ na cały organizm oraz zwiększa ciśnienie krwi wywołujące dyskomfort odczuwany w uchu.
Palenie papierosów – kolejny nałóg negatywnie wpływający na ciśnienie w organizmie, tak jak wyżej, stanowiący główny czynnik ryzyka. Pośród wielu innych skutków ubocznych, tytoń wywołuje również szum w głowie.
Słodycze – ich nadmiar może zakłócić działanie mózgu, na który znaczny wpływ mają tlen oraz glukoza występujące w krwiobiegu. Zbyt duża ilość słodyczy może powodować między innymi szumy uszne.
Aspiryna – jej zbyt duży poziom występowania we krwi może działać toksycznie na organizm. Zatrucie aspiryną ma miejsce, gdy jej dzienna do spożycia dawka zostanie przekroczona. Substancja może być bezpiecznie stosowana jeśli jest zażywana zgodnie z zaleceniami producenta lub lekarza ^[10].

Olejki CBD

Kannabidiol to związek chemiczny uznawany za bardzo pomocny w redukcji wielu dolegliwości. Pozytywny wpływ olejków CBD na zwalczanie szumów usznych jest wciąż badany, natomiast wiele osób ceni sobie jego korzystne działanie. Badania wykazały, że CBD może odgrywać leczniczą rolę w zaburzeniach równowagi i słuchu takich jak szumy uszne. Jednak ze względu na niewielką ilość tego typu badań nie można jednoznacznie stwierdzić, że jest to lekarstwo na dyskomfort pojawiający się w narządzie słuchu. Z pewnością warto przemyśleć stosowanie olejku CBD, zwłaszcza jeśli mamy dodatkowo problemy ze snem lub stresem, na które działa bardzo korzystnie ^[11].

Leczenie farmakologiczne – leki na szumy uszne i dzwonienie w uszach

W sytuacji gdy szumy uszne są silnie dokuczliwe i zaburzają codzienne funkcjonowanie warto przemyśleć leczenie farmakologiczne. Mogą to być zarówno leki dostępne bez recepty jak i te przepisane pod kontrolą lekarza. Warto pamiętać jednak, że farmakologiczne działanie leków wpływa na objawy, natomiast może nie usunąć przyczyny pojawienia się dyskomfortu. Jeśli jednak potrzebujemy uśmierzenia nieprzyjemnych dolegliwości warto wziąć pod uwagę różne dostępne formy leczenia szumów usznych.

Suplementy i lekarstwa zmniejszające szumy uszne

Aby dobrać odpowiednie lekarstwa zmniejszające szumy uszne należy dopasować je do przyczyny ich występowania. Jeżeli dzwonienie w uszach jest delikatne i niezbyt dokuczliwe to warto wykorzystać dostępne na rynku suplementy, które mogą skutecznie załagodzić nieprzyjemne dolegliwości. Jeśli jednak gwizdy w uszach są silne i zaburzają codzienne funkcjonowanie konieczne może okazać się skorzystanie z farmakologicznych metod leczenia. Można wykorzystać dostępne bez recepty leki na szumy uszne ziołowe lub leki na receptę przepisane przez lekarza.

Suplementy i leki bez recepty na szum w uszach

U osób, które mają łagodne objawy szumów usznych świetną metodą leczenia mogą okazać się dostępne bez recepty suplementy i leki. Naturalne metody na szumy uszne mają również tę zaletę, że są bardzo dobrze przyswajane przez organizm. Delikatniejsze działanie tego typu preparatów sprawia, że nie wiążą się one zazwyczaj z występowaniem skutków ubocznych tak jak w przypadku leków dostępnych na receptę. Warto więc zapoznać się z dostępnymi środkami leczniczymi takimi jak tabletki ziołowe na szumy uszne, ponieważ mogą one w efektywny sposób zwalczać nieprzyjemne objawy i jednocześnie mieć dobry wpływ na całym organizm. Najczęściej wybierane lekarstwa zmniejszające szumy uszne to:

Gingko biloba – inaczej miłorząb dwuklapowy. Jest to zioło pobudzające krążenie krwi, dzięki czemu może mieć znaczący wpływ na zmniejszenie dokuczliwych szumów usznych. Warto stosować go nie tylko w sytuacji gdy pojawią się u nas konkretne objawy. Zaleca się zażywanie go regularnie jako środek zapobiegawczy w postaci suplementów diety również ze względu na jego bardzo korzystne działanie na funkcjonowanie komórek mózgowych ^[12].
Cynk – okazuje się, że jego niski poziom może zwiększać nasilenie i głośność szumów usznych ^[13]. Suplementacja cynku, który pełni ważną rolę w przekazywaniu nerwów przez drogi słuchowe może przyczynić się do znacznego zmniejszenia nieprzyjemnych dolegliwości.
Melatonina – jest to hormon naturalnie wytwarzany przez organizm. Jego niedobór może zaburzać sen oraz zwiększać ryzyko wystąpienia szumu w uszach. Suplementacja niewielkiej ilości melatoniny może zmniejszyć ryzyko wystąpienia tej przypadłości lub znacznie załagodzić jej objawy ^[14].
Witamina B12 – jej niski poziom niesie ze sobą szereg nieprzyjemnych dla organizmu dolegliwości, do których zaliczają się szumy uszne. Brak witaminy B12 lub jej niedobór mogą pośrednio wpływać na dyskomfort odczuwany w uszach, dlatego zaleca się jej regularne suplementowanie ^[15] .
Ekstrakty z czosnku – to kolejny naturalny sposób mogący wyleczyć nieprzyjemny dźwięk w uchu. Czosnek na szumy uszne zalecany jest zarówno w formie całego ząbka jak i ekstraktów możliwych do zakupienia w aptekach lub drogeriach ^[16].

Leki dostępne na receptę

W przypadku wystąpienia silnego szumu w uszach lekarz może przepisać leki, które nie są możliwe do samodzielnego zakupienia ^[17]. Dostępne na receptę substancje lecznicze, zazwyczaj dedykowane są konkretnej dolegliwości, która może być powiązana z dyskomfortem odczuwanym w narządzie słuchu. Do takich substancji zaliczyć można między innymi:

Campral – środek zatwierdzony do leczenia alkoholizmu. Może być stosowany jako substancja łagodząca szum w uszach po alkoholu, ale również w przypadku gdy objawy spowodowane są inną niż alkohol przyczyną ^[18].
Memantyna – substancja lecznicza stosowana głównie w walce z Alzheimerem. Badania pokazują, że może mieć ona również korzystny wpływ łagodzący szumy uszne spowodowane nadmierną ekspozycją na hałas.
Xanax – lek stosowany w leczeniu napadów paniki i depresji. Zażywany pod kontrolą lekarską może zmniejszać głośność szumów usznych, która jest mierzona za pomocą syntezatora szumów i wizualnej skali analogowej.
Lidokaina – jest to lek o działaniu znieczulającym, stosowany często w leczeniu arytmii serca. Jej działanie może wskazywać na załagodzenie szumów usznych podczas krótkiego czasu stosowania ^[19].
Klonazepam – środek zwiotczający mięśnie i przeciwlękowy. Lek ten może przyczynić się do załagodzenia dzwonienia w uszach.

Należy pamiętać jednak, że tego typu leki mogą być zażywane wyłącznie pod nadzorem specjalisty. Wprowadzanie ich do organizmu bez potrzeby może nie tylko pogłębić szum w uszach a przyczynić się dodatkowo do wystąpienia poważnych skutków ubocznych.

Antydepresanty i leki na uspokojenie

Lekarstwa, które po ich zażyciu zmniejszają szumy uszne często nie są lekami dedykowanymi tej dolegliwości. Lekarz po wnikliwym badaniu może je przepisać, aby ich działanie zmniejszyło uciążliwe objawy dotyczące narządu słuchu.

Szumy uszne przy depresji i innych zaburzeniach psychicznych to często spotykana dolegliwość dlatego antydepresanty wykazują właściwości mogące znacznie zmniejszyć dyskomfort odczuwany w narządzie słuchu. Wśród nich wyróżnić można między innymi leki takie jak:

Anafranil,
Xanax,
Dezypramina,
Imipramina.

Warto wziąć pod uwagę, że wyżej wymienione środki lecznicze, ze względu na ich silne działanie są dostępne wyłącznie na receptę. Ich stosowanie musi być poprzedzone konsultacją ze specjalistą oraz analizą lekarską, na podstawie której mogą być zalecone. Leki wpływające na nasz stan psychiczny są przepisywane w momencie gdy szumy uszne wywołane są konkretnym stanem emocjonalnym lub chorobą psychiczną.

Specjalistyczne leczenie szumów usznych – terapie i zabiegi u lekarza

Jeśli domowe sposoby, tabletki na szumy uszne i inne działania nie przynoszą pożądanych rezultatów warto zastanowić się nad specjalistycznym leczeniem szumów usznych. W zależności od indywidualnego stanu pacjenta lekarz powinien dobrać odpowiedni rodzaj terapii, tak aby była jak najbardziej skuteczna. Dostępnych jest wiele możliwości leczenia, warto więc aby pacjent zapoznał się z ich różnymi rodzajami przed podjęciem wspólnej decyzji z lekarzem.

Aparaty słuchowe

U znacznej części osób dzwonienie w uszach jest objawem utraty słuchu. Gdy przestajemy słyszeć, nasz mózg wprowadza zmiany w sposobie przetwarzania częstotliwości dźwięku. Aby załagodzić zmiany neuroplastyczne, które zaszły w mózgu wiele osób decyduje się na aparat słuchowy.

Aparat słuchowy to małe urządzenie elektroniczne, które wykorzystuje mikrofon, wzmacniacz i głośnik w celu zwiększenia głośności dźwięków pochodzących z zewnątrz. Okazuje się, że szumy uszne ulegają zmniejszeniu wraz ze wzrostem jakości słyszanych dźwięków spoza naszego ciała. Po zastosowaniu aparatu słuchowego znaczna część osób odczuwa ulgę spowodowaną zniwelowaniem szumów usznych ^[20].

Urządzenia tłumiące szumy

W sytuacji gdy szumy uszne nie są możliwe do całkowitego wyleczenia, lekarz może zasugerować użycie urządzenia elektronicznego, którego zadaniem jest wytłumienie dokuczliwych dźwięków. Takie urządzenia to przykładowo:

Maszyny z białym szumem. Urządzenia te wytwarzają dźwięk o charakterze szumów statycznych lub dźwięków otoczenia takich jak padający deszcz lub fale oceanu ^[21]. Na rynku dostępne są wentylatory, nawilżacze i klimatyzatory, które umieszczone w sypialni pozwalają szybciej zasnąć i sprawią, że szum w uszach będzie mniej dostrzegalny w nocy.
Urządzenia maskujące. Noszone bezpośrednio w uchu, wytwarzają ciągły biały szum o niskim poziomie, który ma za zadanie wytłumienie uporczywego dzwonienia w narządzie słuchu ^[22].
Implanty ślimakowe. Ten rodzaj urządzenia stosowany jest zazwyczaj u osób, których szumy uszne połączone są z utratą słuchu. Implant ślimakowy omija uszkodzoną część ucha wewnętrznego i wysyła sygnały elektryczne, które stymulują nerw słuchowy ^[23]. Proces ten pozwala maskować dzwonienie w uszach i jednocześnie wydobywa dźwięki z zewnątrz.

Terapia behawioralna

Leczenie behawioralne ma na celu pomóc osobie, u której szumy uszne nie są możliwe do wyleczenia. Terapia poprzez zmianę sposobu myślenia, zmienia również sposób odczuwania uciążliwych objawów. Terapie behawioralne zalecane przez lekarzy to:

Terapia TRT, czyli zindywidualizowany program łączący maskowanie dźwięku oraz doradztwo profesjonalnie wyszkolonej osoby. Zazwyczaj ten rodzaj terapii polega na jednoczesnym noszeniu w uchu urządzenia maskującego szumy uszne oraz stałym kontakcie ze wspierającym doradcą lub psychologiem.
Terapia CBT, skupiająca się na współpracy z psychologiem lub innym specjalistą ds. zdrowia psychicznego. Terapia polega na nauce określonych przez specjalistę technik, których celem jest radzenie sobie z nieprzyjemnymi dolegliwościami. Zajęcia zwalczające szumy uszne mogą być przeprowadzane zarówno w formie indywidualnej jak i grupowej.

Biofeedback

Stres i doświadczanie silnych emocji mogą nasilać szumy uszne. Biofeedback to technika relaksacyjna, która pomaga kontrolować stres poprzez zmianę reakcji organizmu.

Biologiczne sprzężenie zwrotne dostarcza informacje o tym co dzieje się w organizmie za pomocą elektrod przymocowanych do skóry. Dostarczają one wiadomości o procesach fizjologiczny zachodzących w ciele takich jak puls, napięcie mięśni oraz temperatura skóry. Na podstawie tych informacji oraz analizy przeprowadzonej przez specjalistę pacjent uczy się jak zmieniać negatywne reakcje organizmu na stres, oraz zmieniać swoje myśli i uczucia. Po odbyciu tego rodzaju terapii objawy takie jak szum w uszach i zawroty głowy mogą się znacznie zmniejszyć ^[24].

Elektrostymulacja

Stymulacja elektryczna działa poprzez nadanie nadaktywnym neuronom sygnału wyciszającego, co pozwala załagodzić szumy uszne. Elektrostymulacja wykonywana jest za pomocą urządzenia przypominającego z wyglądu telefon komórkowy. Maszyna ta składa się ze słuchawek oraz ze szczoteczki, którą pacjent umieszcza na języku.

Terapia ta działa, ponieważ niektóre ścieżki nerwowe prowadzą z języka bezpośrednio do centrum naszego mózgu, który ma bezpośredni wpływ na to, jakie dźwięki słyszymy. Regularne stymulowanie słuchu w ten sposób wyraźnie przyczynia się do znacznego zmniejszenia odczuwanych szumów usznych ^[25].

Grupy wsparcia

Oprócz odnalezienia przyczyny szumów usznych i konsultacji z lekarzem ważne jest dbanie o swój komfort psychiczny. Dzwonienie w uszach może znacznie utrudnić codzienne funkcjonowanie dlatego warto do stałego leczenia włączyć działania mogące poprawić nasze samopoczucie.

Grupy wsparcia działają po to, by różne osoby z tą samą dolegliwością mogły się spotkać i wymienić poradami oraz doświadczeniami. Miejsca takie jak klinika szumów usznych organizują takie spotkania. Warto się nimi zainteresować i porozmawiać z osobami, które będą w stanie okazać wsparcie i zrozumienie przez to, że same doświadczyły problemu, jakim są uciążliwe gwizdy w uszach.

Innym sposobem na poprawę swojego komfortu psychicznego jest zdobywanie wiedzy na temat odczuwanych dolegliwości. Samo zrozumienie problemu często zwiększa poczucie kontroli nad sytuacją. Na bieżąco zdobywając wiedzę, będziemy również wiedzieli jeśli pojawi się nowy lek na szumy uszne lub rodzaj terapii, który może wyleczyć nasz narząd słuchu.

Alternatywne metody leczenia

Istnieją również metody, które co prawda nie są przebadane pod względem medycznym, natomiast wiele osób ceni sobie ich skuteczne działanie. Zalicza się do nich medycyna chińska. W tego rodzaju terapii szum w uszach leczony jest poprzez nerki. Te według zasad medycyny chińskiej są połączone z narządem słuchu.

Inną alternatywną metodą leczenia jest akupunktura na szumy uszne. Według tego rodzaju terapii nakłuwanie konkretnych miejsc w ciele wpływa na nerwy obwodowe co przyczynia się do przywrócenia równowagi w narządzie słuchu.

Kolejnym praktykowanym sposobem na szumy uszne jest hipnoza. Ma ona za zadanie załagodzić stres i negatywne emocje mogące wpływać na szum w głowie. Należy jednak pamiętać, aby do tego rodzaju terapii podchodzić z dystansem. Oczywiście mogą okazać się one skuteczne, natomiast nie ma naukowych dowodów potwierdzających ich korzystny wpływ na narząd słuchu.

Jak zapobiegać problemom nim się pojawią?

W wielu przypadkach nie mamy wpływu na pojawienie się dyskomfortu w narządzie słuchu. Jeśli jednak chcemy aby sporadycznie występujące szumy uszne przeszły lub zależy nam na tym aby im zapobiec to warto wprowadzić do codziennego życia kilka środków ostrożności.

Używanie ochronników słuchu. Zmniejszenie ekspozycji na hałas przyda się zarówno w przypadku pracy z głośnymi urządzeniami jak i w życiu codziennym podczas słuchania muzyki. Nauszne środki ochrony słuchu mogą przyczynić się do tego, że dzwonienie w uszach się u nas nie pojawi.
Dbanie o układ krążenia. Zaburzenia naczyń krwionośnych mogą przyczynić się do pojawienia się dyskomfortu w narządzie słuchu. Zalecane ćwiczenia na szumy uszne oraz prawidłowa dieta zapewnią prawidłowe funkcjonowanie naszego układu krążenia.
Ograniczenie alkoholu, nikotyny i kofeiny. Wszystkie te substancje mogą zaburzać przepływ krwi w naszym organizmie i wywoływać objawy szumów usznych.

Skutki uboczne nieleczenia dolegliwości

Szum uszny może przyczynić się do znacznego osłabienia jakości życia. Ignorowanie tej dolegliwości może skutkować nieprzyjemnymi powikłaniami zarówno w zdrowiu psychicznym jak i fizycznym ^[26]. Mogą to być przykładowo:

zmęczenie,
bóle głowy,
problemy ze snem i koncentracją,
depresja,
problemy z pamięcią,
trudności w pracy i życiu rodzinnym.

Wyżej wymienione dolegliwości mogą stanowić zarówno skutek jak i przyczynę szumów usznych. Odpowiednio szybko wprowadzona terapia pozwoli wyleczyć zarówno źródło dyskomfortu jak i objawy towarzyszące. W efekcie może to zwiększyć jakość życia i przyczynić się do poprawy samopoczucia.

Podsumowanie

Gdy pojawią się u nas szumy uszne to kluczowe jest znalezienie przyczyny ich występowania. Jeśli nie jesteśmy w stanie pomóc sobie domowymi sposobami to warto dowiedzieć się, jakie są dostępne leki na szumy uszne i jakie rodzaje terapii mogą zostać wprowadzone aby dolegliwości ustały lub znacznie się zmniejszyły. Kontakt z lekarzem i odpowiednie leczenie mogą poprawić nasz komfort życia i ulepszyć funkcjonowanie naszego narządu słuchu.